De Vijf Elementen
De Vijf Elementen moeten zeker niet gezien worden als een soort voorloper van de bekende Tabel van Mendeljev uit de Westerse wetenschap. Het gaat eerder om Vijf Fasen, of, beter nog: over Vijf Krachten. De "Leer van de Vijf Elementen" heeft twee bronnen, één vanuit de Yin-Yang theorie, de andere uit de waarneming van de natuur en van de kosmos.
Vertrekkend vanuit de Yin-Yang-theorie kan men de eerste combinaties maken van Yin en Yang: Yang-Yin ("Klein Yang"); Yang-Yang ("Groot Yang"); Yin-Yang ("Klein Yin") en Yin-Yin ("Groot Yin"). Deze komen overeen met Hout, Vuur, Metaal en Water, of Lente, Zomer, Herfst en Winter. Aarde wordt hierbij gezien als het centrale element, met de nazomer als bijhorende jaargetijde. De Vijf Elementen worden zo referentiepunten voor energieën waarmee men zich best harmoniseert om problemen te voorkomen, bv door volgens de vier seizoenen te leven en te eten.
Een tweede benadering vertrekt van een "Groot Kosmisch Plan" met vijf pijlers. Die vormen een cyclische verloop: Hout kan branden en genereert Vuur; na verbranding van Hout blijft Aarde; In Aarde zit Metaal; Metaal kan vloeibaar worden of oplossen in Water; Water laat Hout groeien, enz. Men kan beide visies op elkaar afstemmen: Hout en Vuur zijn hierbij Yang, Aarde omvat het evenwicht, Metaal en Water zijn Yin.
In beide modellen is evenwicht en wisselwerking tussen de Elementen van het grootste belang.Hierbij dienen de Vijf Elementen als ankerpunten voor bijhorende beschrijvingen over smaak, kleur, emotie, lichaamsdelen, enz.
De eerste voorstelling vindt men vooral in filosofie, in meditatievormen als "Stil Zitten" en in Tai chi chuan. Ze is eveneens een eerste stap naar de Pa Kua, de acht Yin-Yang combinaties in drie lijnen (de acht trigrammen).
De tweede wordt meer gebruikt in Qi Gong en in de Chinese geneeskunde meer algemeen (TCM, de "Traditional Chinese Medicine"), zowel als diagnose en als richtlijn voor behandeling.
