De Tai chi tu

"Tai chi tu" is de naam voor wat we dikwijls gewoon het "yin-yang-symbool" noemen. Het kan op twee manieren gelezen worden, een Taoïstische en een Neo-Confuciantistische.

In het Taoïsme verwijst "Tai Chi" naar de Hemel waar "Taoïstische Onsterfelijken" verblijven. In die benadering maakt de Tai chi tu deel uit van een "werkschema" om in die Hemel te geraken. Het gaat om een methode van steeds verder gaande verjonging, die eindigt in de eenwording met "De Tao". Een daaraan verwante methode is die van de "Interne Alchemie", die de creatie van een spiritueel embryo beoogt, dat uiteindelijk onsterfelijk wordt en het lichaam afschudt. In deze levensvisie maakt de mens zichzelf onsterfelijk (door de beoefening van aangewezen technieken) , en die onsterfelijken verzamelen zich in de "Tai Chi", de Taoïstische Hemel. Bij Taoïstische benaderingen van Tai chi chuan merk je een geschiedschrijving die de oorsprong van Tai Chi Chuan legt bij het onderricht van de mythische en onsterfelijke Zhang San-feng, die de discipline zou doorgegeven hebben.

Het Neo-Confucianisme gebruikt hezelfde schema, maar leest het andersom, als een verklaring voor wat bestaat in de wereld, en dus niet als een werkschema van "Terugkeer naar de Bron". In het Taoïsme probeert men uit de veelheid der dingen op te kimmen naar de oorspronkeleijke eenheid, in het Neo-Confucianisme wil men begrijpen hoe uit de oorspronkelijke eenheid de veelheid der dingen is ontstaan.

De betekenis van de Tai chi tu werd door de Zhou Dunyi omschreven als "Wu chi erh Tai chi", wat betekent: "De Niet-Polaire en toch Opperste Polariteit". De cirkel die het symbool omvat is "Niet-Polair", de zwart-witte verdeling verwijst naar de "Opperste Polariteit". De Tai chi tu is dus polair en niet-polair tegelijk. Daardoor zijn Yin en Yang complementair, en vormen ze een dynamisch geheel van natuurlijke verandering. Yang bevat Yin, Yin bevat Yang; wanneer Yang piekt, gaat het over in Yin, en omgekeerd.

Uit de interactie van Yin en Yang ontstaan Water (Yang in Yin) en Vuur (Yin in Yang), en zo ook Hout ("klein Yang") en Metaal ("Klein Yin"), met Aarde in het centrum. Uit de interactie van de Vijf Elementen ontstaat de "Veelheid der Dingen".

De Tai chi tu ligt zo als principe aan de bron ligt van het universum. Het is niet alleen een verklarend concept, maar ook een morele orde: het principe vertegenwoordigt de Goedheid in de Natuur, een goedheid die ook gezondheid omvat.

Een authentiek leven ontstaat wanneer de mens zich door Zelf-cultivering richt op deze "Natuurlijke Goedheid". De uitdaging is dus de eigen Zelf-cultivering vorm te geven op een manier die verbonden blijft met deze "Natuurlijke Goedheid" van het Yin-Yang-principe zoals het uitgebeeld wordt in de Tai Chi tu. Daardoor betekent authenticiteit niet louter "Eigenzinnigheid" maar eerder "gerichtheid op het universele".

Yin en Yang betekenen hier "Rust en Beweging", waarbij rust het fundament is van beweging. In de rust ervaart men het universele, een ervaring die daarna het beginsel wordt van de dagelijkse handeling. Omdat mensen daardoor beter handelen, dragen ze bij aan een vredelievende samenleving.

Waar in het Taoïsme het "Tai Chi-principe" een middel is om louter zelf gezonder of zelfs onsterfelijk te worden, is het in het Neo-Confucianisme een middel om door lichamelijke en geestelijke Zelf-cultivering bij te dragen aan een betere (en dus ook gezondere) wereld. Het gaat dus ook om twee verschillende visies op de zorg-cultuur, die elkaar kunnen aanvullen.